พ่อคะ ควันบุหรี่ทำร้ายครอบครัวเรา เลิกบุหรี่ให้หนูได้ไหม | Sammakorn

จากข้อมูลขององค์กรอนามัยโลก (WHO) ในปีที่ผ่านมา พบว่า การสูบบุหรี่เป็นสาเหตุของการเสียชีวิตของประชากรทั่วโลกกว่า 8 ล้านคน แต่ในจำนวนทั้งหมดนี้ กลับพบว่ามีผู้ที่ไม่ได้สูบบุหรี่แต่ได้รับผลกระทบจากควันบุหรี่ถึง 1.3 ล้านคนโดยประมาณ

ยิ่งไปกว่านั้น สำหรับในประเทศไทย จากการสำรวจของสำนักงานสถิติแห่งชาติ ปี พ.ศ.2564 พบว่า คนไทยจำนวนหลายล้านคนเผชิญกับมลพิษของควันบุหรี่จากพื้นที่ที่ควรจะปลอดภัยที่สุดอย่างในบ้าน ซึ่งมีความสัมพันธ์กับผลการสำรวจที่พบว่า ในปีหนึ่งๆ นั้น มีคนสูบบุหรี่ในบ้านเป็นจำนวนมากถึงร้อยละ 23.7 คนด้วยกัน

หลายปีมานี้ หลายๆ คนอาจจะเคยเห็นผ่านตาหรือเริ่มรู้สึกคุ้นหูกับคำว่า “ควันบุหรี่มือสอง” มาบ้าง แต่บางคนก็อาจยังไม่ทราบว่าคืออะไรกันแน่ บทความของสัมมากรชิ้นนี้ จะขอมาย้ำความหมายของควันบุหรี่มือสอง เล่าถึงความอันตรายร้ายแรงว่าควันบุหรี่มือสองสร้างความเสียหายให้กับคนที่คุณรักอย่างไร ตลอดจนให้คำแนะนำสำหรับผู้ที่ต้องการจะเลิกบุหรี่
 

ควันบุหรี่มือสอง (Secondhand smoke) คือ ควันที่เกิดจากการเผาไหม้ของผลิตภัณฑ์ยาสูบ เช่น บุหรี่ ซิการ์ หรือไปป์ ที่ผู้สูบบุหรี่ปล่อยออกมาและคนรอบข้างสูดดมเข้าไป ทั้งนี้ ควันบุหรี่มือสองประกอบด้วยควันสองประเภทหลัก ได้แก่

ควันหลัก (Mainstream smoke) : ควันที่ผู้สูบหายใจเข้าไปแล้วปล่อยออกมา

ควันข้างเคียง (Sidestream smoke) : ควันที่ปล่อยออกมาจากส่วนปลายของบุหรี่ที่กำลังไหม้ ซึ่งควันนี้มีความเข้มข้นของสารเคมีอันตรายสูงกว่าควันหลัก เนื่องจากเป็นควันที่ไม่ผ่านสารตัวกรองใดๆ 

ควันประเภทนี้ประกอบไปด้วยสารพิษราวร้อยชนิด จากสารเคมีทั้งหมดกว่า 7,000 ชนิด โดยมีสารที่มีฤทธิ์ก่อมะเร็งซึ่งปะปนอยู่ในอากาศได้นาน 5 ชั่วโมง แบบที่ไม่มีกลิ่นให้สามารถรับรู้ได้ จำนวนมากถึง 70 ชนิดด้วยกัน

พอจะเห็นภาพรวมบ้างแล้วใช่มั้ยว่า แม้จะไม่ได้เป็นผู้สูบเองโดยตรง แต่ผลกระทบที่เกิดขึ้นกับคนรอบข้างซึ่งได้สูดดมรับควันบุหรี่มือสองเข้าไป ก็มีความร้ายแรงไม่น้อยไปกว่ากันเลย เท่านั้นยังไม่พอ เราจะพาไปดูความอันตรายที่ส่งผลต่อร่างกายของผู้ที่ได้รับควันบุหรี่มือสองแบบที่เห็นได้ชัดขึ้น ดังนี้

ผลกระทบต่อผู้ใหญ่ (คนทั่วไป) 
โรคมะเร็ง : เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรงมะเร็งปอดและมะเร็งชนิดอื่นๆ เช่น มะเร็งหลอดอาหาร มะเร็งลำคอ 
โรคหัวใจและหลอดเลือด : เสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจขาดเลือดและหลอดเลือดสมองตีบ
โรคหลอดลมอุดกั้นเรื้อรัง (COPD) : ทำให้เกิดการระคายเคืองต่อเยื่อบุหลอดลมและถุงลม อันนำไปสู่การอักเสบเรื้อรังและทำให้ปอดเสื่อมสมรรถภาพ 
ภูมิคุ้มกัน : การได้รับควันบุหรี่มือสองอาจส่งผลให้ระบบภูมิคุ้มของร่างกายกันอ่อนแอลง

ผลกระทบต่อเด็ก
การเจริญเติบโต : เสี่ยงต่อการมีพัฒนาการทางร่างกายและสมองช้า
โรคปอดและระบบทางเดินหายใจ : มีโอกาสที่จะเกิดโรคปอดอักเสบ โรคหอบหืด

ผลกระทบต่อผู้มีครรภ์และทารกในครรภ์
ภาวะแทรกซ้อนในการตั้งครรภ์ : เพิ่มความเสี่ยงต่อการแท้ง คลอดก่อนกำหนด และน้ำหนักตัวทารกต่ำ
ผลกระทบต่อทารกแรกเกิด : มีโอกาสเสี่ยงต่อการเสียชีวิตในทารก (SIDS) และเกิดปัญหาสุขภาพต่างๆ
 

หากถามถึงวิธีการป้องกันตัวเองเพื่อไม่ให้ได้รับควันบุหรี่มือสอง คงหนีไม่พ้นคำตอบที่ว่า ให้พยายามหลีกเลี่ยงจากพื้นที่ที่มีการสูบบุหรี่ ซึ่งถ้ามองในความเป็นจริงก็เป็นสิ่งที่ทำได้ยาก เพราะลำพังตัวเราเองคงไม่สามารถควบคุมสภาพแวดล้อมหรือปัจจัยอื่นๆ รอบกายได้ทั้งหมด และแม้ว่าจะมีการแนะนำให้สวมหน้ากากอนามัย แต่วิธีนี้ก็ไม่ใช่วิธีที่จะสามารถป้องกันได้อย่างสมบูรณ์ซะทีเดียว หน้ากากอนามัยทำหน้าที่ได้เพียงแค่ช่วยลดปริมาณควันบุหรี่มือสองที่จะเข้าสู่ร่างกายเท่านั้น เนื่องจากหน้ากากอนามัยทั่วไปนั้นไม่ได้ถูกออกแบบมาเพื่อกรองอนุภาคเล็กๆ และสารเคมีที่พบในควันบุหรี่ ส่วนหน้ากากชนิด N95 หรือหน้ากากที่มีประสิทธิภาพสูงกว่า ถึงจะสามารถกรองอนุภาคขนาดเล็กได้ แต่ก็ยังไม่สามารถกรองสารเคมีที่เป็นอันตรายจากควันบุหรี่ได้ทั้งหมดอยู่ดี ทั้งนี้ จะเห็นได้ว่าแต่ละวิธีที่กล่าวมาข้างต้น ล้วนเป็นเพียงการแก้ปัญหาที่ปลายเหตุ

ฉะนั้น การป้องกันควันบุหรี่มือสองที่ทำแล้วเห็นผลได้จริง คือมุ่งเน้นควบคุมที่ปัจจัยหลักอย่างตัวผู้สูบเอง ทั้งการสร้างพื้นที่ปลอดบุหรี่ โดยเริ่มต้นได้ง่ายๆ ตั้งแต่พื้นที่ในบ้าน รวมถึงสนับสนุนให้เลิกบุหรี่ได้ก็จะดีที่สุด

เนื่องในวันที่ 31 พฤษภาคมของทุกปี เป็นวันงดสูบบุหรี่โลก สัมมากรอยากให้ครอบครัวคนไทยมีสุขภาพร่างกายที่ดี และอยากให้บ้านเป็นพื้นที่ที่ปลอดภัยสำหรับทุกคนในครอบครัว เราจึงเตรียม 5 คำแนะนำสำหรับการเลิกบุหรี่มาฝาก ใครที่อยากเริ่มก้าวแรกในการเลิกบุหรี่สามารถนำไปใช้กันได้

1. ตั้งเป้าหมาย หาแรงจูงใจ

กำหนดวันที่จะเลิกบุหรี่ ตั้งเป็นเป้าหมายสำคัญ และให้เหตุผลในการเลิกบุหรี่ เช่น เพื่อสุขภาพที่ดีขึ้น เพื่อคนที่คุณรัก หรือประหยัดเงิน

2. หลีกเลี่ยงสิ่งกระตุ้น

พยายามหลีกเลี่ยงสถานการณ์ที่ทำให้อยากสูบบุหรี่ เช่น การอยู่กับเพื่อนที่สูบบุหรี่ การดื่มแอลกอฮอล์ รวมถึงกำจัดสิ่งที่เกี่ยวข้องกับการสูบ เช่น บุหรี่ ที่เขี่ยบุหรี่

3. ปรับเปลี่ยนกิจวัตรประจำวัน 

ลองปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือกิจวัตรประจำวัน หากิจกรรมที่ทำให้ผ่อนคลายจากความเครียด เช่น ออกกำลังกาย อ่านหนังสือ ดูหนัง ฟังเพลง หรือจัดบ้าน

4. เลือกรับประทานอาหาร

อาหารบางชนิดก็มีส่วนช่วยสนับสนุนการเลิกบุหรี่ได้

- น้ำ : การดื่มน้ำสามารถช่วยลดความอยากบุหรี่ได้ และยังช่วยในการขจัดสารพิษออกจากร่างกาย

- ผักใบเขียว : ผักใบเขียวมีใยอาหารสูง ช่วยในการขับสารพิษออกจากร่างกายผ่านการขับถ่าย และมีสารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยปกป้องเซลล์จากความเสียหายที่เกิดจากการสูบบุหรี่

- นมสด : การดื่มนมก่อนสูบบุหรี่จะช่วยทำให้รสชาติของบุหรี่แย่ลงได้

- อกไก่ ไข่ ถั่ว : มีส่วนช่วยในการสร้างเซโรโทนิน ซึ่งสามารถทำให้การเลิกบุหรี่เป็นไปได้ง่ายขึ้น

- มะนาว : หั่นมะนาวทั้งเปลือกเป็นชิ้นเล็กๆ หยิบขึ้นมาอมเมื่อรู้สึกอยากสูบบุหรี่ โดยแนะนำให้อมและเคี้ยวเปลือก เพราะรสของเปลือกจะทำให้รู้สึกขมฝาดไปทั้งปาก จนไม่อยากสูบบุหรี่

5. ปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญ

ขอคำแนะนำหรือความช่วยเหลือจากแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญ เพื่อหาวิธีการเลิกบุหรี่ที่เหมาะสมกับคุณ

เราเข้าใจว่าการจะเลิกบุหรี่นั้นอาจไม่ใช่สิ่งที่ทำกันได้ง่ายๆ แต่เชื่อเถอะว่าผลลัพธ์ที่ได้จากความพยายามในครั้งนี้จะดีต่อตัวคุณและคนที่คุณรักแน่นอน สัมมากรขอเป็นกำลังใจให้ 

__________

สัมมากร
บ้านที่หลับสบาย
Have a good sleep
รับข้อมูลเพิ่มเติม: www.sammakorn.co.th
แอดไลน์สัมมากร: https://bit.ly/3NB2Irs

#อยากให้รู้ว่าสัมมากรขายบ้าน 
#SAMMAKORN #บ้าน #สัมมากร #บ้านที่หลับสบาย #วันงดสูบบุหรี่โลก #เลิกบุหรี่ #ควันบุหรี่มือสอง